Na een melding bij het meldpunt wordt er samen met leveranciers, fabrikanten, inkopers van zorginstellingen, zorgprofessionals en andere samenwerkingspartners gezocht naar alternatieven

Stapsgewijs meer transparantie in beschikbaarheidsproblemen medische hulpmiddelen

Het meldpunt landelijke tekorten medische hulpmiddelen bestaat een jaar! Meer dan 1.800 landelijke tekorten zijn sinds de opening gepubliceerd. Het overgrote deel van deze meldingen (ca. 75%) had betrekking op producten die definitief niet meer leverbaar zijn. Het resterende aantal meldingen zijn producten die tijdelijk niet leverbaar zijn of waarvan de beschikbaarheid onbekend is. Het aantal meldingen steeg de afgelopen maanden van gemiddeld 65 naar 120 per maand. Deze stijging komt mede door de oproep van het meldpunt aan fabrikanten en distributeurs met het verzoek om informatie te delen over producten die uit de handel gaan vanwege Europese wetgeving.
 
‘Bij een tekort moeten we de handen ineenslaan en het is belangrijk om samen na te denken over alternatieven. Professionals in de zorg, inkopers, zorgorganisaties, fabrikanten, Inspectie en VWS.' stelt Ernst Kuipers, voormalig minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport tijdens de opening van het meldpunt vorig jaar. 'Van eiland naar wij-land', aldus Gerwin Meijer, stuurgroeplid Zorg Inkoop Netwerk Nederland, en daarmee zeggend dat samenwerking bovenaan staat.
 
Stijgende grondstofprijzen en Europese wetgeving
Tijdens de opening van het meldpunt in het Erasmus MC in Rotterdam vorig jaar waren de verwachtingen hoog. Voor het meldpunt, maar ook voor Zorg Inkoop Netwerk Nederland als geheel, een initiatief van vijf organisaties met de ambitie om samenwerking tussen leveranciers, zorgorganisaties en overheid te versterken en beschikbaarheidsproblemen landelijk op te lossen. Beschikbaarheidsproblemen in medische hulpmiddelen zijn van alle tijden, maar de uitdagingen nemen toe en de kwaliteit en toegankelijkheid van patiëntenzorg staat daardoor onder druk. Hogere grondstofprijzen, de nasleep van de coronapandemie, Europese wet- en regelgeving, problemen in de leveringsketen, veranderingen in productielijnen en conflicten zoals de Russische invasie in Oekraïne. 'We hebben een complex zorglandschap', zei Ernst Kuipers een jaar geleden al.
 
Ziekenhuizen staan er niet meer alleen voor
Afdeling inkoop van het Spaarne Gasthuis, maakt veel gebruik gemaakt van het meldpunt. 'We staan er als ziekenhuis niet meer alleen voor, want alle ziekenhuizen lopen tegen dezelfde problemen aan. Het landelijke escalatiepunt kan met VWS en leveranciers schakelen als een medisch hulpmiddel niet meer leverbaar is en er geen alternatief is. Deze landelijke samenwerking blijft hard nodig,’ vertellen Marloes Bosman Coördinator Medische hulpmiddelen en Annemieke Glass Senior inkoper medisch. ‘Er wordt altijd snel vanuit het meldpunt gereageerd op onze vragen en het meldpunt onderhoudt een database met alternatieven en deze database is verder uitgebreid. Dit helpt ons enorm als wij op zoek zijn naar een alternatief. Kennis wordt hierdoor gedeeld en daardoor voorkomen wij veel zoeken en dus veel tijd!' Bosman vult aan 'We delen met het meldpunt ook regelmatig hoe een gebruiker een alternatief ervaart, dit geeft een extra meerwaarde aan de samenwerking met het meldpunt’.
 
Alternatieven zoeken met de zorg en de leverancier
Na een melding bij het meldpunt wordt er samen met leveranciers, fabrikanten, inkopers van zorginstellingen, zorgprofessionals en andere samenwerkingspartners gezocht naar alternatieven. Vertrouwen in de samenwerking speelt hierin een essentiële rol. Meldingen worden bijvoorbeeld altijd geverifieerd bij de leverancier en alternatieven worden uitsluitend geselecteerd op basis van toepassing en niet op basis van bijvoorbeeld prijzen.
 
Transparantie tijdens problemen met beschikbaarheid kan beter
'Het is van grote waarde dat zaken centraal opgepakt en gecommuniceerd worden, waardoor iedereen direct op de hoogte is van het probleem en de mogelijke oplossingen.' stelt Wim Poppeliers, commercieel directeur bij Husk Medical. Husk Medical is een Nederlandse leverancier die vanaf het begin meedenkt en samenwerkt met Zorg Inkoop Netwerk Nederland en andere betrokkenen. De organisatie is tevens actief deelnemer aan diverse (klankbord)groepen die door het meldpunt in het leven zijn geroepen. 'Wij ervaren de samenwerking als zeer prettig. Er is snelle en duidelijke communicatie naar ons en de ziekenhuizen. Ten tijde van acute tekorten, zoals het tekort aan veilige infuusnaalden, vacuümbuizen en tracheale tubes, hebben we veel extra huizen kunnen helpen via het meldpunt.' Er is nog wel ruimte voor verbetering volgens Poppeliers. 'We merken dat zaken vaak niet duidelijk zijn of dat er niet groots ingezet kan worden wat betreft communicatie als er tekorten zijn. Meer transparantie van een aantal leveranciers en fabrikanten kan de communicatie over tekorten verbeteren.’ 
 
Het wiel niet twee keer uitvinden
Er zijn mooie stappen gemaakt dankzij samenwerking. Het landelijk meldpunt fungeert zoals gehoopt als een centraal loket waar leveranciers, fabrikanten, inkopers van zorginstellingen, zorgprofessionals en andere samenwerkingspartners melding kunnen maken en samenwerken. Inzicht in de beschikbaarheidsproblematiek is vergroot. Zorg Inkoop Netwerk Nederland heeft voor vijf jaar subsidie ontvangen vanuit VWS en gaat de komende periode haar diensten uitbreiden die gebaseerd zijn op behoeften uit de zorg. Het meldpunt breidt haar team van adviseurs verder uit en stelt dit jaar een portaal beschikbaar waar meldingen nog eenvoudiger ingediend kunnen worden en de informatie over alternatieven sneller voor de zorg beschikbaar is.
 
Link naar nieuwsbericht vorig jaar: https://zorginkoopnetwerknederland.nl/nieuws/artikel/2023/08/02/minister-kuipers-opent-landelijk-meldpunt-tekorten-medische-hulpmiddelen

Bron: Zorg Inkoop Netwerk Nederland