De helft van de patiënten die een andere dokter vragen naar hun ziektebeeld te kijken (een second opinion) krijgt van die dokter een ander behandeladvies dan de eigen dokter gaf.
Maar lang niet alle patiënten durven een tweede mening te vragen. Een op de vijf die een second opinion wil, durft dat niet tegen de eigen arts te zeggen. Mensen die het wel met de dokter bespreken, geven in een kwart van de gevallen aan dat ze na dat gesprek geen behoefte meer hadden aan een tweede mening.
Dat blijkt uit onderzoek van Patiëntenfederatie Nederland onder ruim 2300 mensen die in 2015 of 2016 een second opinion vroegen of hadden willen vragen.
Directeur Dianda Veldman van de Patiëntenfederatie zegt dat het onderzoek aantoont dat patiënten bij twijfel aan de dokter of aan de behandeling altijd moeten vragen om een tweede dokter te laten meekijken. “Het zegt wel iets als in de helft van de gevallen een ander advies wordt gegeven.”
Goed gesprek
second opinion 13227Tegelijk toont het onderzoek aan dat een goed gesprek tussen dokter en patiënt ook verhelderend kan werken. Dianda Veldman: “Maar je vraagt je wel af waarom daarvoor een tweede gesprek met de eigen arts nodig is. Dokters moeten altijd alle behandelopties met de patiënt bespreken. En niet pas nadat de patiënt zegt dat hij een tweede dokter wil laten meekijken.”
Een klein deel van de mensen die een tweede dokter wilde laten meekijken deed het uiteindelijk niet omdat de eigen arts het niet wilde, of omdat de zorgverzekeraar het niet goed vond.Dianda Veldman: “Je hebt als patiënt recht op een tweede mening. Maar het is wel verstandig om vooraf even te overleggen met je zorgverzekering. Dat geldt temeer als je niet tegen je dokter durft te zeggen dat je een tweede mening wilt. Zeg dat dan tegen je zorgverzekeraar. Geef aan waarom je de eigen dokter niet helemaal vertrouwt en zeg dat je iemand wil laten meekijken.”
Zelfde advies
Uit het onderzoek blijkt dat van de 2300 mensen die meededen er ruim 1300 daadwerkelijk een tweede mening van een andere arts kregen. In de helft van die gevallen gaf de tweede arts een ander behandeladvies. Bijna een kwart van de patiënten kreeg hetzelfde advies als de eigen arts gaf.
Van de patiënten die een tweede dokter lieten meekijken zegt bijna negentig procent dat zij iets aan dat advies hebben gehad. Patiënten zeggen dat zij meer zekerheid kregen over de juiste behandeling, dat zij betere informatie kregen of dat zij een beter advies kregen. Iets meer dan een kwart van de patiënten besloot na het tweede advies ook van dokter te veranderen. Elf procent van de ondervraagden zegt dat zij na het tweede advies juist meer vertrouwen hadden in de eigen dokter.
Drie goede vragen
Patiëntenfederatie Nederland constateert dat een goed gesprek in de spreekkamer veel problemen kan voorkomen. Dianda Veldman: “We hebben samen met de medisch specialisten de drie goede vragen gemaakt. Wat zijn mijn mogelijkheden? Wat zijn de voor- en nadelen daarvan? En wat betekent dat in mijn situatie? Als een kwart van de patiënten geen tweede mening meer wil, na een goed gesprek is dat het beste bewijs dat die vragen helpen. Dokter en patiënt moeten leren die vragen daarom gewoon open te bespreken.”