Negatieve gevolgen voor de gezondheid als patiënten afzien van huisartsenzorg

Door de gestegen kosten voor levensonderhoud als gevolg van de inflatie en energiecrisis hebben steeds meer mensen moeite om rond te komen

Het percentage mensen dat in 2022 niet naar de huisarts ging uit financiële overwegingen is niet veranderd ten opzichte van 2015. Wel gaf een deel van de mensen die om deze reden afzag van zorg van de huisarts aan dat dit achteraf gezien geen goede beslissing was voor hun gezondheid. Zij gaven dit vaker aan dan mensen die om een andere reden hebben afgezien van zorg. Dit blijkt uit onderzoek van het Nivel onder leden van het Consumentenpanel Gezondheidszorg dat gepubliceerd is in het VGE Bulletin, het tijdschrift van de vereniging voor gezondheidseconomen. 

Door de gestegen kosten voor levensonderhoud als gevolg van de inflatie en energiecrisis hebben steeds meer mensen moeite om rond te komen. Hierdoor gaan zij mogelijk bezuinigen op zorg, bijvoorbeeld door zorg te mijden. In november 2022 is met behulp van een vragenlijst ingevuld door 660 leden van het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg onderzocht of mensen hebben afgezien van zorg en in hoeverre kosten hierbij een rol speelden.

Groep mensen die huisartsbezoek heeft gemeden om kosten niet groter dan in 2015
Ongeveer één op de zeven (15%) mensen heeft in de zes maanden voorafgaand aan het onderzoek overwogen om naar de huisarts te gaan, maar is niet gegaan. Van de totale groep respondenten gaf 1% aan af te zien van een huisartsbezoek omdat ze opzagen tegen eventuele kosten als gevolg van het bezoek. Zo’n 3% zag er van af vanwege zorgen over mogelijke vervolgkosten. Deze percentages zijn vergelijkbaar met eerder Nivel onderzoek uit 2015. Er waren ook andere redenen om af te zien van een huisartsbezoek. Zo gaven ondervraagden aan de huisarts niet te hebben bezocht omdat ze verwachtten dat hun klachten vanzelf over zouden gaan (5% van de totale groep respondenten), ze hun klacht niet ernstig genoeg vonden of er niet echt last van hadden (4%) of omdat ze het probleem zelf wilden oplossen (2%). 

Afzien van huisartsenzorg vanwege kosten geen goede beslissing voor gezondheid
Een groot deel van de kleine groep mensen die uit financiële overwegingen heeft afgezien van zorg van de huisarts gaf aan dat dit achteraf gezien voor hun gezondheid geen goede beslissing was. Zij gaven dit vaker aan dan mensen die om een andere reden hebben afgezien van huisartsenzorg. Het mijden van zorg vanwege de kosten is dus zorgwekkend. Doordat niet de aard van de klacht maar financiële overwegingen de doorslag geven voor het niet bezoeken van de huisarts, kan zorgmijding in deze gevallen negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid van de patiënt. 

Over het onderzoek
Dit onderzoek is uitgevoerd met behulp van een online vragenlijst die in november 2022 is verzonden naar 1500 leden van het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg. De groep mensen geselecteerd voor deze steekproef was qua leeftijd en geslacht representatief voor de Nederlandse bevolking van 18 jaar en ouder. De vragenlijst is ingevuld door 660 respondenten (44% respons).

Bron: Nivel

Tags bij dit artikel:

• financiële
• NIVEL
• gezondheid
• huisartsenzorg
• Consumentenpanel Gezondheidszorg
• overwegingen