Een groot aantal patiënten reageert niet goed op veel gebruikte medicijnen

Dr. Jingyuan Fu van de UMCG-afdelingen genetica en kindergeneeskunde heeft van de EU een ERC Consolidator Grant gekregen ter grootte van €2 miljoen. Zij gaat hiermee onderzoeken of door aanpassingen in het geheel van micro-organismen in het maag-darmstelsel (darmmicrobioom) de werkzaamheid van geneesmiddelen is te verbeteren. Zij richt zich in haar onderzoek vooral op veelgebruikte medicatie die patiënten krijgen met hart- en vaatziekten of met psychiatrische aandoeningen. Haar onderzoek zal 5 jaar duren.

Een groot aantal patiënten reageert niet goed op veel gebruikte medicijnen; sommige patiënten hebben veel last van bijwerkingen. In Europa houdt ongeveer 3,5% van de ziekenhuisopnames verband met bijwerkingen van geneesmiddelen. Het betekent dat veel patiënten niet op de juiste manier worden behandeld omdat ze niet of slecht op medicijnen reageren. Dit heeft niet alleen gevolgen voor het welzijn van de patiënt, maar brengt ook enorme klinische en financiële lasten met zich mee.

Met deze ERC Consolidator Grant wil Dr. Jingyuan Fu dit probleem oplossen door de bacteriën die in de darmen van de mens leven te veranderen. Zij zal zich in dit BugDrug-project concentreren op 23 geneesmiddelen, die veel worden gebruikt bij de behandeling van cardiometabole en psychiatrische aandoeningen. Zij maakte deze keuze omdat dit veelvoorkomende chronische ziekten zijn waarbij patiënten dagelijks medicijnen moeten slikken. Voorbeelden van deze medicatie zijn statines, betablokkers of ACE-remmers.

Het BugDrug-project is gebaseerd op een zeer nieuw concept dat de darmbacteriën kunnen bijdragen aan een betere individuele reactie op medicijnen. Door het darmmicrobioom te veranderen, ontstaat misschien de mogelijkheid om de bestaande medicijnen weer te laten werken. In haar onderzoek maakt Jingyuan Fu gebruik van de grote LifeLines-cohortstudie, van innovatieve organ-on-a-chip-technologie en van klinische interventies. Juist door die combinatie hoopt zij een betere voorspelling van de respons op medicijnen en een grotere werkzaamheid van de medicatie te bereiken.

Aangenomen wordt dat dit onderzoek een belangrijke weg baant bij het ontwerpen van de volgende fase van gepersonaliseerde geneeskunde, door rekening te houden met de genetica van een individu en het darmmicrobioom.

De ERC Consolidator Grant is bestemd voor onderzoekers die 7-12 jaar geleden hun proefschrift hebben afgerond. Zij moeten sindsdien een veelbelovende wetenschappelijk status hebben opgebouwd en een uitstekend onderzoeksvoorstel hebben ingediend.