Dit ondanks relatief lage coronadruk in de ziekenhuizen

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) constateert in de Monitor Toegankelijkheid van Zorg van augustus dat het ziekenhuizen afgelopen zomer nauwelijks is gelukt uitgestelde zorg in te halen. Dit ondanks relatief lage coronadruk in de ziekenhuizen. De afgelopen jaren zijn er tijdens de pandemie meerdere periodes geweest waarin er minder coronagevallen waren. Tijdens die periodes verwachtte de NZa een inhaalslag op het gebied van uitgestelde zorg, maar deze blijft uit. We herhalen de oproep aan zorgaanbieders, zorgverzekeraars en zorgprofessionals om intensiever te gaan samenwerken om deze achterstanden weg te werken.

De verschillen in wachttijden tussen regio’s maken duidelijk dat samenwerking kan bijdragen aan kortere wachttijden en wachtlijsten, ondanks bovengemiddeld hoog ziekteverzuim. Om een beter beeld te krijgen van de toegankelijkheid van de gehele zorgsector gaat de NZa de komende tijd ook data verzamelen over de huisartsenzorg en de wijkverpleging.

Ziekenhuiszorg
Het aantal mensen dat extra wacht op een behandeling in een ziekenhuis is in augustus relatief gelijk aan het aantal wachtenden in juni. De lengte van de gemiddelde wachttijden blijft stabiel hoog en hoger dan de Treeknorm. We zien geen tekenen van een daling in de wachttijden. Wel zien we voor diverse behandelingen regionale verschillen in wachttijden. De NZa denkt dat door een betere samenwerking de capaciteit beter benut kan worden. Uit data uit ons Zorgbeeldportaal blijkt dat ziekenhuizen de planbare zorg de afgelopen weken iets hebben afgeschaald. 41% van de ziekenhuizen levert deze zorg weer met de volledige capaciteit, in juni was dit 52%. Er zijn nog vier ziekenhuizen die de kritiek planbare zorg niet volledig binnen de norm van zes weken kunnen leveren. Dit leidt op dit moment niet tot knelpunten in de desbetreffende regio’s.

Wachttijden ggz
De wachttijden in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) zijn al geruime tijd te lang en laten nu weer een lichte stijging zien. Daarnaast is het aantal verwijzingen naar de ggz al langer hoger dan voorheen, met name voor jongeren. De verwijzingen voor volwassenen en ouderen lijken richting het niveau van voor de coronacrisis te gaan. Deze daling is mogelijk te verklaren door de zomervakantie. Om meer inzicht te krijgen in de sector heeft de NZa in juli een informatiekaart uitgebracht.

Inzicht huisartsenzorg en wijkverpleging
Patiënten die naar het ziekenhuis verwezen worden of juist terugkeren naar huis na een ziekenhuisbehandeling hebben vaak te maken met de huisarts of de wijkverpleegkundige. Een beter inzicht in de beschikbaarheid van deze zorg leidt ertoe dat we vroegtijdig knelpunten kunnen signaleren. De NZa heeft verkennende gesprekken gevoerd met een aantal partijen en zal, zodra dat mogelijk is, de betreffende data uitvragen. Hierbij zet de NZa zich in om administratieve lasten voor zorgaanbieders zo gering mogelijk te laten zijn.

Ziekteverzuim
Het ziekteverzuim in de zorg is nog steeds erg hoog en laat zelfs een stijging zien. Dit komt door een stijging in het kortdurend ziekteverzuim. Het langdurend ziekteverzuim is nog altijd hoog. Voor enkele sectoren is het echter heel licht gedaald. Het gemiddelde ziekteverzuim ligt in juli nog steeds hoger dan voor de coronacrisis, nu tussen de 6,7% en 9,1% in de verschillende sectoren. Ter vergelijking: in dezelfde maand van 2019 lag het tussen de 4,6% en de 6,3%.