Landelijk onderzoek naar de juiste dosering oogdruppels bij kinderen

Steeds meer kinderen in Nederland raken bijziend

Oogdruppels met atropine kunnen ernstige bijziendheid voorkomen, maar hebben ook bijwerkingen. Daarom is het belangrijk om niet meer te geven dan strikt noodzakelijk. Onderzoekers van het Erasmus MC starten een landelijk onderzoek naar de juiste dosering bij kinderen

Steeds meer kinderen in Nederland raken bijziend, waarschijnlijk door lezen, veel kijken op schermpjes en weinig buitenspelen. Kinderen met bijziendheid, ofwel myopie hebben een bril of lenzen nodig om veraf scherp te kunnen zien. In Nederland komen er naar schatting jaarlijks ruim 12.000 kinderen met hoge myopie bij, die hier op volwassen leeftijd ernstige problemen van kunnen ondervinden.

In de nieuwe Myopie Atropine Dosis (MAD)-studie krijgen kinderen met progressieve bijziendheid (meer dan -0,5 dioptrieën per jaar) atropine-oogdruppels. Atropine als oogdruppel zorgt voor een wijde pupil en tijdelijk verlies van het vermogen om scherp te stellen. ‘Eerder is ontdekt dat atropine bij dagelijks gebruik de lengtegroei van het oog remt. Het idee is dat dat het risico op ernstige bijziendheid verkleint’, vertelt orthoptist Jan Roelof Polling van het Erasmus MC.

Het doel van de studie is om de juiste dosering van de oogdruppels te bepalen. De helft van de kinderen krijgt dagelijks een atropine oogdruppel met een dosis van 0,5% (hoge dosis) en de andere helft krijgt 0,05% (lage dosis). De onderzoekers vergelijken de brilsterkte, groei van het oog, therapietrouw en bijwerkingen van deze kinderen en delen ze via een nationaal online platform. De gegevens vormen de basis voor een richtlijn voor de behandeling van bijziendheid in Nederland.

In de studie richten de onderzoekers zich op kinderen tussen de 6 en 12 jaar met een brilsterkte tussen -1,5 en de -6 dioptrieën. Polling: ‘In die periode ontwikkelen de meeste kinderen myopie. En hoe jonger zij bijziend zijn, hoe hoger de brilsterkte later is.’

Achter een schijnbaar klein probleem, schuilt een groot risico. ‘Ouders denken misschien: Mijn kind is 8 of 9 jaar en heeft -1,5, dat valt wel mee. Maar dat is niet waar. De helft van deze kinderen wordt hoog bijziend en heeft op 25-jarige leeftijd een brilsterkte van -6 of meer. Dit zijn kinderen die later in het leven ernstig slechtziend kunnen worden.’

Vooral hoge myopie, zoals artsen de oogaandoening noemen, een brilsterkte van -6 of meer, veroorzaakt netvliesloslating en oogziekten zoals glaucoom en maculadegeneratie en verhoogt het risico op blindheid op latere leeftijd. Wereldwijd neemt bijziendheid dramatisch toe, ook in Nederland zo bleek uit eerder onderzoek van het Erasmus MC. Experts verwachten dat bijziendheid in 2050 de belangrijkste oorzaak van blindheid in Nederland zal worden.

Ingrijpen
Regelmatig hoort Polling dat ouders of specialisten de beginnende bijziendheid willen aankijken. ‘Onbegrijpelijk. Want dan is het te laat. Bij jonge kinderen moet je ingrijpen, anders krijgen ze serieuze complicaties op latere leeftijd. Er zijn andere therapieën beschikbaar. Die doen wel wat, maar zijn niet zo effectief als atropine. We hebben geen tijd te verliezen.’

In het Erasmus MC werd in 2012 gestart om aan 124 kinderen met bijziendheid dagelijks 0,5% atropine-oogdruppels te geven. De kinderen werden 3 jaar gevolgd door de onderzoekers. Polling: ‘De belangrijkste bevinding uitons onderzoek is dat de groei van het oog bij deze kinderen tot wel 75% werd geremd. En door de groei van het oog te remmen, wordt ook het risico op ernstige bijziendheid kleiner.’

Bijwerkingen
Meer licht in het oog door de atropinedruppels kan vervelend zijn. Kinderen kunnen last hebben van scherp daglicht en de druppels verhinderen de werking van de oogspieren die nodig zijn om dichtbij scherp te zien. Dit kan leiden tot hoofdpijn en leesproblemen. ‘Kinderen krijgen nu tijdens de behandeling meekleurende multifocale brillenglazen, waardoor de bijwerkingen redelijk worden verdragen.’

Kijk hier voor meer informatie

Tags bij dit artikel:

• Erasmus MC
• oogdruppels
• bijwerkingen
• dosering
• slechtziendheid
• oogziekte