De apotheekzorg is toegankelijk

Dat concludeert de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) op basis van een verkennend onderzoek in deze sector

Op dit moment zijn er geen signalen van acute problemen in toegankelijkheid van apotheekzorg. In sommige regio’s zou momenteel wel sprake zijn van een tekort aan voldoende gekwalificeerd personeel. In combinatie met een verwachte toename aan zorgvraag kan deze arbeidsmarktproblematiek mogelijk breder gaan spelen. Deze problematiek is een risico voor de continuïteit van de apotheekzorg op de langere termijn. Dat concludeert de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) op basis van een verkennend onderzoek in deze sector.

De NZa heeft het verkennend onderzoek uitgevoerd naar aanleiding van een brief van cao-partijen. Daarin gaven zij aan dat de gecontracteerde tarieven voor farmaceutische zorg niet voldoende ruimte bieden voor marktconforme loonontwikkelingen in de sector. Volgens de cao-partijen draagt dit bij aan oplopende personeelstekorten en een toenemende werkdruk.

We zien goede initiatieven, bijvoorbeeld het werven en opleiden van zij-instromers. Ook automatisering en digitalisering kunnen bijdragen aan een oplossing. De arbeidsmarktproblematiek lijkt echter geen structureel onderwerp van gesprek tussen zorgverzekeraars en zorgaanbieders. En dat is wel nodig. Het is immers voor alle betrokken partijen van belang oog te hebben voor ontwikkelingen die het leveren van apotheekzorg nu, maar ook op langere termijn kunnen bedreigen. Hierbij is het belangrijk dat partijen ook aandacht hebben voor de toegenomen ervaren werkdruk van apotheekmedewerkers.

Tarieven apotheekzorg
Verder blijkt uit ons onderzoek dat er veel onvrede is over de marktposities, contractering en de transparantie over tarieven en kosten. De tarieven en inkomsten uit farmaceutische zorg stijgen over het algemeen. We kunnen echter op basis daarvan niet zeggen of dit voldoende ruimte biedt voor loonontwikkelingen. Er zijn namelijk meer factoren van invloed op het tarief dan alleen loonontwikkelingen. Het is de verantwoordelijkheid van verzekeraar én aanbieder om een tarief overeen te komen dat voldoende is voor kwalitatief goede apotheekzorg. In de apotheekzorg is er sprake van vrije tarieven. De NZa heeft dus geen rol in de totstandkoming van de tarieven. Het is bovendien aan werkgevers en werknemers om afspraken te maken over passende loonontwikkelingen.

Rol NZa in zorginkoop
We zien in meer sectoren onvrede onder zorgaanbieders over de contractering door zorgverzekeraars. Deze onvrede gaat veelal over de hoogte van het geboden tarief, de contractvoorwaarden of het gevoel te moeten ‘tekenen bij het kruisje’. Contractering is een proces tussen zorgverzekeraars en zorgaanbieders, waarbij beide partijen zowel vrijheden als verantwoordelijkheden hebben. Verzekeraars moeten voldoen aan de transparantievoorwaarden die wij stellen aan het contracteerproces. Daarnaast houdt de NZa toezicht op de naleving van de zorgplicht door zorgverzekeraars.

Uiteindelijk bepaalt de inhoud van de contractering of daadwerkelijk een invulling of impuls wordt gegeven aan betaalbaarheid, toegankelijkheid en kwaliteit van zorg. Voor de NZa betekent dit dat we ons instrumentarium voor contractering, bekostiging en het toezicht daarop zodanig willen inrichten, dat zo sterk mogelijke prikkels ontstaan voor het leveren van passende zorg.

Bestuurlijk overleg
We zijn positief over het onlangs gestarte bestuurlijk overleg tussen vertegenwoordigers van het ministerie van VWS, apothekers, voorschrijvers, zorgverzekeraars en patiënten. Een belangrijke stap in de richting van het komen tot gezamenlijke uitgangspunten en doelen. Dat vraagt een constructieve houding van alle partijen. Het is immers een gedeelde verantwoordelijkheid om samen te werken aan kwalitatief goede, betaalbare en toegankelijke apotheekzorg voor iedere patiënt.

Tags bij dit artikel:

• farmaceutische zorg
• zorgverzekeraars
• NZa
• kwaliteit van zorg
• apothekers
• vertegenwoordigers
• betaalbaarheid