Als 'spin in het web' coördineert de verpleegkundige de uitvoering van interventies en maatregelen rondom infectieziektebestrijding

De verpleegkundige M&G IZB heeft een belangrijke coördinerende rol en voert daarnaast ook uitvoerende taken uit binnen de infectieziektebestrijding (IZB). Dit alles komt naar voren in het nieuwe functieprofiel voor de verpleegkundige M&G IZB dat het Nivel in samenwerking met V&VN heeft ontwikkeld.

Het landelijke en breed gedragen functieprofiel beschrijft de verantwoordelijkheden en taken die horen bij de functie van de verpleegkundige M&G IZB aan de hand van de zeven kerntaken van infectieziektebestrijding.

Bestrijden van infectieziekten en voorkomen van verdere verspreiding
De verpleegkundige M&G IZB verzamelt en verifieert informatie bij meldingen van infectieziekten en signaleert welke vervolgacties noodzakelijk zijn. Als 'spin in het web' coördineert de verpleegkundige de uitvoering van interventies en maatregelen rondom infectieziektebestrijding voor personen met (een risico op) infectieziekten. Daarnaast voert de verpleegkundige zelf interventies en maatregelen uit, zoals het bieden informatie en begeleiding aan individuen en groepen met (een risico op) infectieziekten. Bij een grootschalige infectieziekte-uitbraak delegeert de verpleegkundige uitvoerende taken zo mogelijk aan crisismedewerkers en stuurt zij1 deze medewerkers aan.

Surveillance
De verpleegkundige M&G IZB is verantwoordelijk voor een goede registratie van meldingen van infectieziekten. Daarnaast is het signaleren van aanwijzingen van een toename van (het risico op) infectieziekten een belangrijke taak, gebaseerd op haar positie midden in de samenleving en contacten met personen met (een risico op) een infectieziekte en hun netwerk. Vervolgens maakt de verpleegkundige deze signalen kenbaar binnen het team IZB, zodat het team hier adequaat op kan reageren.

Beleidsadvies
De verpleegkundige M&G IZB brengt het belang van goede infectieziektebestrijding en de rol van de verpleegkundige IZB onder de aandacht. Daarnaast geeft de verpleegkundige informatie, adviezen en suggesties aan beleidsmakers om de infectieziektebestrijding en de professionalisering van het eigen vakgebied waar nodig te verbeteren. De verpleegkundige draagt bij aan samenwerking tussen het team IZB en andere deskundigen bij actuele beleidsthema’s, zoals de vaccinatiegraad. De verpleegkundige gebruikt hierbij de eigen verpleegkundige visie en kennis.

Preventieactiviteiten
Vanuit haar positie midden in de samenleving, signaleert de verpleegkundige welke preventieactiviteiten noodzakelijk zijn om infectieziekten te voorkomen. Vervolgens doet de verpleegkundige voorstellen voor de ontwikkeling en uitvoering van deze activiteiten. Daarbij coördineert de verpleegkundige de implementatie en evaluatie van preventieactiviteiten, en de samenwerking hierin tussen het team IZB en eventuele ketenpartners. De verpleegkundige voert zelf ook preventieactiviteiten uit, zoals voorlichting over infectieziekten en vaccinatiezorg.

Netwerk en regie
De verpleegkundige M&G IZB heeft een regierol in de samenwerking met de verschillende ketenpartners uit haar netwerk binnen en buiten de GGD. Waar nodig initieert de verpleegkundige nieuwe samenwerkingsverbanden vanuit de verpleegkundige positie en verbindt zij daarbinnen de professionals om goede infectieziektebestrijding binnen de regio te realiseren. Zo nodig verwijst de verpleegkundige personen met een zorgvraag door naar de juiste hulp- of zorgverlener. Daarnaast informeert de verpleegkundige de ketenpartners indien nodig over meldingen van infectieziekten en de te nemen maatregelen.

Voorbereiding op grootschalige infectieziekte-uitbraken
De verpleegkundige draagt bij aan de ontwikkeling en aanscherping van samenwerkingsprocessen en de benodigde documenten ter voorbereiding op grootschalige infectieziekte-uitbraken. De verpleegkundige werkt hierbij samen met andere professionals en ketenpartners binnen en buiten de IZB, vanuit een verpleegkundige visie en kennis. De verpleegkundige ontwikkelt en onderhoudt vaardigheden die van belang zijn bij grootschalige infectieziekte-uitbraken.

Kennis en onderzoek
De verpleegkundige M&G IZB draagt bij aan zowel de eigen professionele ontwikkeling als professionalisering binnen het vakgebied. De verpleegkundige volgt zelf (bij)scholing om de eigen kennis en vaardigheden bij te houden. Ook geeft de verpleegkundige zelf begeleiding, trainingen en (bij)scholingen over infectieziektebestrijding aan professionals binnen en buiten de GGD. Daarnaast past de verpleegkundige evidence-based interventies toe en werkt zij mee aan (praktijk)onderzoek. Ook het ontwikkelen, implementeren en evalueren van initiatieven voor kwaliteitsverbetering in de infectieziektebestrijding horen bij de functie van de verpleegkundige.

Over het onderzoek
Het Nivel ontwikkelde dit functieprofiel in nauwe samenwerking met vertegenwoordigers van de vakgroep Infectieziektebestrijding van V&VN en het landelijk overleg verpleegkundigen infectieziektebestrijding (LOVI). Het Nivel gebruikte een combinatie van onderzoeksmethoden: consultatie van experts en een adviesgroep en stuurgroep, deskresearch van Nederlandse en buitenlandse documenten over infectieziektebestrijding en online vragenlijstonderzoek onder verpleegkundigen en andere professionals werkzaam in teams IZB. Ook vonden twee interactieve bijeenkomsten plaats met professionals werkzaam in de infectieziektebestrijding. Tezamen gaven deze onderzoeksactiviteiten input voor de ontwikkeling van het Functieprofiel, adviezen voor implementatie en voor de opleiding.

Omdat de meeste verpleegkundigen vrouw zijn, en voor de leesbaarheid, gebruiken we de vrouwelijke aanduidingen 'zij' en 'haar', ook al is het Functieprofiel uiteraard niet geslachts- of genderspecifiek.

Bron: Nivel