Wij zijn wezens van het uiterlijk. Want terwijl het zelf, de psyche onverminderd jong doorleeft, welllicht nieuwsgierig blijft en vooral zichzelf blijft, en aan zijn levensverhaal blijft bouwen, ziet de buitenwereld verval zorg, ziekte en achteruitgang.
De maatschappij veroordeelt de oudere buiten de maatschappij met luide namen tot het niet meer tot de maatschappij behoren: opa, ouwe, grijsaard, oud besje, oud lijk, verzin het maar.
Meisjes van 75 mogen niet meer verliefd worden. Jongens van 70 die een meisje van 25 een lekker ding vinden zijn “vieze ouwe mannen”. Kunstenaars van 70 kunnen niet meer de Prix de Rome winnen en zeker geen subsidie krijgen: ze zijn niet langer “innovatief” genoeg. Hoogleraren die na hun pensioen boeken publiceren zijn vooral schattig, maar niet langer relevant.
De Cambodjaanse hoogleraar antropologie van Rural Culture Ang Choulean (67) vertelde dat hem een eredoctoraat werd aangeboden en daarna onthouden aan de École de France omdat hij te oud zou zijn. Een wereldvermaard en onbetwist autoriteit in zijn vakgebied. Hij doceert nog steeds aan de Royal academie of fine arts in Phnom Penn.
Het uiterlijk verval wordt direct gekoppeld aan een innerlijk verval dat er zeer ten dele is, of helemaal niet. Want meisjes van 75 worden nog steeds verliefd en jongens van 70 doen het nog steeds al te graag. Zoveel zelfs dat de stad New York posters voor bejaarden heeft laten maken waarin zij gewaarschuwd worden voor het feit dat ouderdom geen condoom is en geen bescherming tegen venerische ziekten.
We stippen een aantal beelden aan over ouder worden die geen stand zullen houden in de komende jaren. Er komen in westerse landen steeds meer mensen die met gemak de 83 halen. Door een lager geboortecijfer verandert wereldwijd de demografie op drastische wijze. De vraag naar verandering van culturele verhalen rondom ouderdom zal steeds meer oplopen.
Want als de psyche een continuüm is, zal voor mensen zingevingsvraagstukken en plezier van leven een doorlopend vraag blijven. Wij denken dat dit een van de meest fundamentele gezichtspunten is: het houdt niet op na je “pensioen”, het leven en je ontwikkeling gaan gewoon door. Maar voor de maatschappij ben je irrelevant geworden.
Tags bij dit artikel:
