Toezicht door Lokale Teams om de problemen van een kind en zijn gezin in kaart te brengen

Deze teams zijn vaak het eerste aanspreekpunt voor ouders als zij vrijwillig hulp zoeken

Hoe vakbekwaam en cliëntgericht zijn professionals in lokale teams? Hebben zij voldoende competenties en kennis om de problemen van een kind en zijn gezin in kaart te brengen en een plan voor hen te maken? Om dit in beeld te krijgen is de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) gestart met het Toezicht Lokale Teams. De inspectie bezoekt in 15 gemeenten de lokale teams. Deze teams zijn vaak het eerste aanspreekpunt voor ouders als zij vrijwillig hulp zoeken, bijvoorbeeld bij opvoedproblemen van kinderen.  

Bijna elke gemeente heeft een of meerdere lokale teams of wijkteams. Zo’n team bestaat uit professionals die ervoor zorgen dat inwoners vrijwillige zorg en steun krijgen op allerlei leefgebieden. Volgens de Jeugdwet zijn gemeenten verantwoordelijk voor de inzet en beschikbaarheid van tijdige en passende hulp dichtbij huis. Dit moet voorkomen dat problemen van inwoners verergeren en er zwaardere hulp nodig is. In de meeste gemeenten hebben professionals in de lokale teams de belangrijke taak gekregen om bij kinderen en hun gezinnen met problemen of hulpvragen te beoordelen welke hulp nodig is, hulp te coördineren en in veel gevallen ook zelf hulp te bieden. Als dat nodig is verwijzen de professionals inwoners door naar specialistische hulp.

Beeld
Een goede verheldering van de hulpvraag en een plan zijn de eerste belangrijke stappen om te komen tot passende hulp voor een jeugdige, of om een jeugdige en zijn ouders op een andere manier verder te helpen. Met dit toezicht brengt de inspectie in beeld hoe de professionals van de lokale teams de situatie van het kind en zijn gezin en de problemen die spelen, in kaart brengen. En hoe zij vervolgens een plan maken. Wat is het kennisniveau van de professionals, welke competenties zetten zij in, werken ze volgens de geldende professionele richtlijnen en met effectieve methodieken. 

Met gesprekken en via vragenlijsten vraagt de inspectie ook ouders en kinderen naar hun ervaringen met het lokale team. De inspectie wil weten of het voor het kind en zijn gezin duidelijk is wat het doel van de hulp is. Of goed is uitgelegd wat het lokale team voor hen kan doen en of zij vinden dat goed naar hen is geluisterd. Ook onderzoekt de inspectie de positie, rol en taak van lokale teams in gemeenten. 

Tijdig passende hulp
Uit deze onderzoeken haalt de inspectie gerichte bevindingen op die leiden tot gerichte aanbevelingen om de vakbekwaamheid en de cliëntgerichtheid van de professionals te bevorderen. Met als uiteindelijk doel dat kinderen en hun gezinnen tijdig passende hulp krijgen. 

Het toezicht is in het najaar van 2022 gestart en wordt gedaan in 15 gemeenten. Per gemeente publiceert de inspectie een rapport. In een overkoepelend rapport geeft de inspectie ook aandacht aan de werkwijze van de bezochte lokale teams in relatie tot het concept Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming en de Hervormingsagenda Jeugd. Publicatie van het overkoepelende rapport is waarschijnlijk in het voorjaar van 2023. 

Tags bij dit artikel:

• gemeente
• werkwijze
• specialistische zorg
• wijkteam
• IGJ
• lokale
• bekwaamheid
• cliëntgerichte zorg
• passende zorg