Postcovid-onderzoek Erasmus MC krijgt subsidie

Met de onderzoeken is in totaal ruim een miljoen euro gemoeid

Longarts dr. Merel Hellemons gaat met twee subsidies van ZonMw onderzoek naar postcovid (ook wel long covid) in het Erasmus MC starten. De onderzoeken gaan over de onderliggende oorzaken van de langdurige klachten en over de verstoorde afweerreactie.

Met de onderzoeken is in totaal ruim een miljoen euro gemoeid. Longarts dr. Merel Hellemons werkt nauw samen met de afdelingen Viroscience, het laboratorium van de afdeling Longziekten, het Laboratorium Medische Immunologie van de afdeling Immunologie, de sector Allergologie en Klinische Immunologie van de afdeling Interne Geneeskunde en de externe partij DCDC.

Immunologische en virologische ontregeling
Hellemons werkt samen met dr. Odilia Corneth van het lab Longziekten als projectleider in een studie naar de onderliggende oorzaak van langdurige klachten na covid. Corneth: ‘Na herstel van de acute fase van COVID-19 houdt een aanzienlijk deel van de patiënten langdurige klachten, wat tot veel beperkingen leidt’. Omdat de exacte onderliggende oorzaak nog onbekend is, is er nog geen goede behandeling mogelijk. Studies laten zien dat een ontregeld afweersysteem, afwijkende antivirale afweerreacties en virale persistentie mogelijk bijdragen aan het ontstaan van dit post-covid syndroom (PCS).

Corneth: ‘In dit project onderzoeken we de mogelijke samenhang tussen deze componenten. Daarnaast koppelen we deze biologische gegevens aan de klachten die patiënten ervaren, zoals vermoeidheid, benauwdheid, spierpijn, inspanningstolerantie en concentratieproblemen. We vergelijken PCS-patiënten die pas kort klachten ervaren met patiënten die al langer ziek zijn. Hiermee komen we meer te weten over de onderliggende oorzaken van PCS en kunnen we biologische markers vinden die helpen om voor iedere patiënt een goed passende behandeling te vinden.’

Abnormale immuunrespons
Internist-klinisch immunoloog dr. Virgil Dalm (afdeling Interne Geneeskunde) en medisch immunoloog dr. Wim Dik (Laboratorium Medische Immunologie, afdeling Immunologie) doen samen onderzoek naar het afweersysteem. Dalm: ‘In het ontstaan van postcovid wordt een chronisch verstoorde reactie van het afweersysteem als belangrijke oorzaak gezien, zoals recentelijk nog is laten zien in een gezamenlijk onderzoek van Dik en Hellemons. Beter begrijpen hiervan is essentieel om behandelingen te ontwikkelen.’

Hellemons, Dalm en Dik en hun collega’s willen met een nieuwe en unieke technologie het functioneren van afweercellen in kaart brengen door meting van de activiteit van vijftien belangrijke mechanismen in deze cellen, zogeheten signaaltransductiepaden. Hiermee wordt inzicht verkregen in de aard van de verstoorde afweerreactie, voortbordurend op een eerdere pilotstudie. De studie wordt uitgevoerd door een team van Erasmus MC en DCDC. De studie vormt de noodzakelijke basis voor ontwikkelen van nieuwe geïndividualiseerde behandelingen voor post-COVID door DCDC, gebaseerd op mogelijk hergebruik van goedgekeurde medicijnen.

In totaal gaan begin 2024 vier onderzoeken van start die binnen de ZonMw subsidieronde ‘Diagnostiek en behandeling van post-COVID’ zijn gehonoreerd. Deze subsidieronde is eind maart 2023 geopend en is onderdeel van het COVID-19 deelprogramma Behandeling.

Bron: Erasmus MC

Tags bij dit artikel:

• ZonMw
• Erasmus MC
• afweersysteem
• long covid
• post-COVID syndroom
• subsidieronde
• inspanningstolerantie