Goede data is van heel groot belang om de juiste keuzes te kunnen maken

De coronapandemie laat zien dat zorgprofessionals, zorgaanbieders en zorgverzekeraars er onder grote druk in zijn geslaagd om samen te werken. Met elkaar creatieve oplossingen inzetten om de reguliere zorg zoveel als mogelijk door te laten gaan. We zien dat er wordt samengewerkt tussen ziekenhuizen en zbc’s om de beschikbare capaciteit zo optimaal mogelijk in te zetten. In tijden van krapte wordt duidelijker welke zorg het meest nodig is. En we zien dat zorgprofessionals waar mogelijk digitale hulpmiddelen inzetten om zorg op afstand te leveren.

In onze jaarlijkse Stand van de zorg 2021 blikken we terug op het afgelopen jaar. Welke trends zien we in de zorg en in de verschillende sectoren in 2021? We benoemen oplossingen voor de knelpunten die we zien en hoe wij daaraan bij willen dragen, samen met de wetenschap en praktijk.

Goede data
Goede data is van heel groot belang om de juiste keuzes te kunnen maken. Zo kunnen we coronamaatregelen op- en afschalen op basis van de druk op de zorg en de beschikbare capaciteit beter benutten. Het is nieuw dat dergelijke actuele data beschikbaar is, en we pleiten ervoor dit in de toekomst te behouden en verder te verbeteren. Goede data zorgt voor beter onderbouwde beleidskeuzes.

De tijd dringt
De urgentie om verder te gaan op deze weg is groter dan ooit. De zorgkosten lopen verder op. Dit komt onder andere omdat we steeds ouder worden en de vraag naar zorg stijgt. Er zijn ingrijpende veranderingen en scherpe keuzes nodig om de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden. Zo dwingt de krapte op de arbeidsmarkt ons veel creatiever en flexibeler om te gaan met menselijk kapitaal. In 2020 adviseerden we samen met Zorginstituut Nederland de minister van VWS over passende zorg. In 2021 werken we aan het verhelderen wat dit precies betekent. We zijn in gesprek met het veld om deze beweging te starten, want we kunnen dit niet alleen. In 2022 en verder zetten we als NZa stappen in het aanpassen van onze regels en ons toezicht, zodat we de zorgprofessional ondersteunen in het leveren van passende zorg.

Dat betekent dat we ons moeten veel meer richten op gezondheid in plaats van op ziekte, aandoeningen en kwalen. En dat vraagt dat we door de hele zorgketen maar ook met het sociaal domein samenwerken en afstemmen. Door de zorg zowel slim te concentreren als te spreiden kunnen we blijven garanderen dat gezond en ongezond, arm en rijk en jong en oud toegang blijft houden tot zorg als zij die nodig hebben. In de buurt als dat kan en verder weg als dat moet.

Regeerakkoord
Dit is hét moment om de verandering in gang te zetten. Aan de vooravond van een nieuw regeerakkoord willen we ook de politiek vragen om met ons deze beweging naar passende zorg in te zetten en vol te houden. Verandering zal soms moeilijk zijn en weerstand kennen, maar laten we het gezamenlijk belang voorop stellen: dat iedereen die zorg nodig heeft er van verzekerd kan zijn dat hij of zij die zorg ook krijgt, ook op de lange termijn.