Ouderen wonen steeds langer thuis, mede doordat sinds 2014 veel verpleeg- en verzorgingshuizen zijn gesloten
Ouderen worden steeds vaker gedwongen opgenomen. Dat meldt NRC Handelsblad. De krant vroeg cijfers over gedwongen opnames op bij de Raad voor de rechtspraak. De stijging komt vooral doordat ouderen langer thuis wonen, maar is ook een gevolg van falende zorg.
Sinds 2014 zijn veel verpleeg- en verzorgingshuizen in Nederland gesloten. Daardoor wonen ouderen langer thuis. Voor ouderen met psychiatrische problemen of dementie is dit erg moeilijk. Zij worden zo goed mogelijk geholpen door mantelzorgers. Zij kunnen echter niet dezelfde zorg bieden als in een verpleeghuis. Als het dan echt niet meer gaat is een gedwongen opname in een instelling vaak de enige oplossing.
Specialiseren in ouderenproblematiek
Waarom worden juist zoveel ouderen gedwongen opgenomen in een instelling? Richard Oude Voshaar, hoogleraar ouderenpsychiatrie bij het Universitair Medisch Centrum Groningen, vindt dat de psychiatrische zorg te veel op jongvolwassenen is gericht, omdat daarvan de meeste patiënten zijn. Volgens hem moeten behandelaren zich specialiseren in ouderenproblematiek om zo het aantal gedwongen opnames te verminderen.
Spoed in de ouderenketen
Vilans heeft een model (Pdf) ontwikkeld om te voorkomen dat ouderen bij spoedsituaties onnodig worden verplaatst. Dit moet er voor zorgen dat minder ouderen in een spoedsituatie bij een huisartsenpost of spoedeisende hulp (SEH) terechtkomen. Het model beschrijft negen verschillende stappen die ouderen zetten als zij in een spoedsituatie terecht komen. Expert Monique Spierenburg zegt: 'Integrale en persoonsgerichte samenwerking is heel belangrijk bij kwetsbare ouderen die terechtkomen op de SEH of huisartsenpost. Daarom is er betere samenwerking en afstemming nodig tussen organisaties en professionals die bij een oudere betrokken zijn. Denk aan de thuiszorg, huisarts, paramedici, ziekenhuis, geriatrie, verpleeghuis, geriaterische revalidatiezorg, psycholoog, psychiater en het wijkteam.'
Mensen zoeken lang naar juiste hulp
MIND Landelijk Platform Psychische Gezondheid wijt de toename van het aantal gedwongen opnames aan falende zorgverlening. Mensen met complexe psychiatrische problemen zoeken vaak lang naar de juiste hulp, tot het op een gegeven moment misgaat. Dan is een gedwongen opname het laatste redmiddel.
Hoeveel gedwongen opnames zijn er?
In de afgelopen vijf jaar steeg het aantal gedwongen opnames onder 60- tot 80-jarigen van 3.996 naar 4.946 opnames, een stijging van bijna 25 procent. Bij 80-plussers was de stijging nog groter. In vijf jaar tijd steeg het aantal gedwongen opnames met bijna 40 procent, van 1.565 naar 2.189.
Wet verplichte ggz
Op 1 januari 2020 gaat de Wet verplichte ggz (Wvggz) in. Deze wet moet ervoor zorgen dat het aantal gedwongen opnames afneemt. Door de nieuwe wet krijgen cliënten en hun naasten meer inspraak in hun behandeling. Daarnaast hoeven gedwongen behandelingen niet meer altijd plaats te vinden in instellingen, maar kunnen ook thuis gebeuren. Bijvoorbeeld door iedere dag te controleren of cliënten hun medicijnen innemen.