Kinderarts geholpen door app bij vermindering antibiotica voor pasgeborenen

Beginnende bloedvergiftiging is lastig te diagnosticeren

Een baby geef je liever geen antibiotica, maar soms is het noodzakelijk om een bloedvergiftiging te voorkomen. Wanneer is het nodig en wanneer kun je stoppen? Een nieuwe app helpt kinderartsen om antibioticagebruik onder pasgeborenen te minimaliseren.

Een pasgeborene die minder goed drinkt, een beetje kreunt en wat geel ziet. Kinderartsen zien het vrijwel elke dag. Het kunnen tekenen zijn van bloedvergiftiging door een bacterie, ofwel sepsis. Maar het kan ook passen bij de overgang van het leven in de baarmoeder naar daarbuiten.

Bloedvergiftiging is een ernstige aandoening, waaraan baby’s kunnen overlijden. Beginnende bloedvergiftiging is lastig te diagnosticeren, dus uit voorzorg wordt bij geringe tekenen van een bloedvergiftiging vrijwel altijd gestart met een antibioticakuur.

Zekere voor onzekere
En dat gebeurt vaak. Acht procent van de baby’s krijgt in de eerste drie levensdagen antibiotica, terwijl bloedvergiftiging optreedt bij slechts 0,1 procent van de baby’s. Een flinke overbehandeling, zag ook kinderarts-infectioloog prof. Annemarie van Rossum van het Erasmus MC Sophia. ‘Begrijpelijk, want als arts wil je het zekere voor het onzekere nemen. Een kind met een bloedvergiftiging kan heel snel verslechteren of zelfs sterven. Aan de andere kant hebben antibiotica nadelen. Het kind moet langer in het ziekenhuis blijven en heeft later een grotere kans op bijvoorbeeld eczeem, allergieën of ontstekingsziekten in. Het liefst geef je dus zo weinig en zo kort mogelijk antibiotica.’

NeoPInS
Van Rossum is de initiatiefneemster van een app die kinderartsen helpt om slimmer om te gaan met antibiotica bij pasgeborenen. Ze ontwikkelde de app samen met Wendy van Herk (op de foto), die destijds promovendus was en nu werkt op de neonatologie-afdeling.

Op basis van gegevens over de gezondheid van moeder en kind, geeft de app NeoPInS advies over het wel of niet doorzetten van de antibioticabehandeling. De verwachting is dat het gebruik van deze app zal leiden tot minder onnodig antibioticagebruik onder pasgeborenen.

De adviezen van de NeoPInS-app zijn gebaseerd op internationaal onderzoek , waarvan de resultaten in 2017 verschenen in het wetenschappelijke tijdschrift The Lancet. Daaruit bleek dat een zogeheten procalcitonine-test ervoor zorgt dat pasgeborenen met een mogelijke bloedvergiftiging veilig eerder kunnen stoppen met antibiotica. Procalcitonine is een stofje in het bloed dat iets zegt over infectie.

Handig en tijdsbesparend
Kinderartsen voeren in de NeoPInS-app de procalcitonine-waarden van de baby in, gecombineerd met andere klinische gegevens over moeder en kind. Denk daarbij bijvoorbeeld aan koorts rondom de bevallig, geboortedatum en geboortegewicht. De app vergelijkt de gegevens met het protocol, en geeft een behandeladvies. ‘Dat is handig en tijdbesparend, want hiervoor moesten artsen hier elke keer het protocol op naslaan’, aldus Van Rossum.

Tags bij dit artikel:

• app
• antibioticagebruik
• antibiotica
• Erasmus MC
• pasgeborenen
• bloedvergiftiging
• kinderarts