Voor mensen met een beperking zijn openbare plekken nog onvoldoende toegankelijk

Het is voor mensen met een beperking moeilijker om winkels, cafés en verenigingen te bezoeken dan voor mensen zonder beperking

De overheid streeft al jaren naar een samenleving waarin iedereen kan meedoen. Dit streven is echter nog lang niet bereikt, blijkt uit het rapport ‘Lang niet toegankelijk’ dat het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) in juni 2021 publiceerde. Hieruit blijkt ook, mede op basis van gegevens uit het Nationaal Panel Chronisch zieken en Gehandicapten (NPCG) van het Nivel, dat mensen met een beperking vele barrières ervaren bij het bezoeken van openbare plekken.

Het is voor mensen met een beperking moeilijker om winkels, cafés en verenigingen te bezoeken dan voor mensen zonder beperking. Vooral voor mensen met een ernstige beperking zijn openbare plekken nog niet goed toegankelijk. Mensen met een beperking die zich actief inzetten voor toegankelijkheid voelen zich vaak niet gehoord en ervaren dat ze steeds nieuwe oplossingen aandragen voor dezelfde problemen, zo blijkt uit het onderzoek.

Iedereen draagt bij aan toegankelijkheid
Iedereen in de samenleving draagt bij aan toegankelijkheid; bekenden en onbekenden die mensen met een beperking tegenkomen op openbare plekken maar ook de mensen die er werken, zoals  supermarktmedewerkers, voetbalcoaches, baliemedewerkers en zaalwachten. Veel mensen zijn zich echter niet bewust van hun rol bij het mogelijk maken van gelijkwaardige deelname, zo laten panelleden weten in interviews ten behoeve van het onderzoek. Daarnaast hebben mensen met een lichamelijke beperking soms te maken met een denigrerende bejegening, waar vooroordelen en ongemak in merkbaar zijn.

Zelfstandigheid gehinderd door gebrek aan (hulp)middelen
Om het leven volledig naar eigen wens te kunnen inrichten, hebben mensen met een lichamelijke beperking extra hulpmiddelen, aanpassingen of financiële middelen nodig. Om toch zelfstandig te zijn kunnen zij deze extra middelen vaak aanvragen via de overheid of gemeente. Hiermee zijn de ervaringen niet altijd positief. Mensen hebben het gevoel dat aanvragen worden afgewezen vanwege onjuiste argumenten, ze krijgen niet-passende middelen en de verantwoordelijkheden van verschillende instituties zijn soms niet duidelijk. Een gevolg hiervan is dat mensen het soms jaren zonder geschikte hulpmiddelen moeten doen, waardoor zij beperkt zijn in hun vrijheden.

Toegankelijkheid en beleid
Het onderzoek laat zien dat ontoegankelijkheid vele oorzaken heeft en verschillende beleidsterreinen raakt. Een uitdaging hierbij is dat het beleid over toegankelijkheid vrijblijvend is. Het opstellen van richtlijnen zou bijvoorbeeld kunnen helpen om openbare plekken voor mensen met een lichamelijke beperking toegankelijker te maken.

Meer weten?
Bekijk alle resultaten van het onderzoek in de gehele publicatie van het SCP.

Het onderzoek
Voor dit onderzoek, waarbij het SCP samenwerkte met het Nivel, is onder andere gebruikgemaakt van gegevens uit het Nationaal Panel Chronisch zieken en Gehandicapten (NPCG). Als aanvulling hierop zijn 38 leden van het panel geïnterviewd over hun ervaringen met de toegankelijkheid van openbare plekken.

Tags bij dit artikel:

• openbare
• NIVEL
• hulpmiddelen
• chronisch zieken
• gehandicapten
• SCP
• lichamelijke beperking