Een gemiddelde oudere heeft vier chronische gezondheidsproblemen en neemt zes medicijnen, waarvan er één schadelijk kan zijn.
Het gebruik van vijf of meer geneesmiddelen staat bekend als polyfarmacie. Dit komt veel voor bij ouderen die meerdere aandoeningen hebben en dus meerdere geneesmiddelen tegelijk nodig hebben. Sommige medicijnen kunnen elkaar tegenwerken of overmatig versterken, waardoor de kans op bijwerkingen groter wordt. Het kan leiden tot vallen, verwarring, ziekenhuisopnames en in ernstige gevallen zelfs tot de dood.
Daarnaast zijn oudere mensen extra gevoelig voor de schadelijke effecten van medicijnen, onder andere omdat de nieren steeds minder goed werken op hogere leeftijd. Het risico op interacties en bijwerkingen van geneesmiddelen is groter als verschillende artsen medicijnen voorschrijven en niet van elkaar weten welke middelen ze geven.
Polyfarmacie neemt wereldwijd toe, en dit bezorgt de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) zoveel angst, dat zij polyfarmacie tot één van de ernstigste gezondheidsproblemen hebben benoemd waarmee de samenleving te maken heeft. De Wereldgezondheidsorganisatie roept op tot actie.
Dr. Emily Reeve, onderzoeker aan de University of South-Australia, houdt zich bezig met het probleem van polyfarmacie. Zij gebruikt een subsidie van de overheid om te onderzoeken hoe het gebruik van ongeschikte voorgeschreven medicijnen bij ouderen kan worden teruggedrongen of stopgezet, zodat het risico van interactie en bijwerkingen van medicatie verkleind kan worden.
Dr. Reeve zegt dat ondanks bewijs dat aantoont dat ongepaste medicijnen oudere mensen schade bezorgen, de huidige richtlijnen voor medici weinig aandacht hebben voor het stopzetten van medicatie bij ouderen, terwijl de mogelijke nadelen soms dus opwegen tegen de voordelen van medicijnen.
"Het intrekken van ongepaste medicijnen lijkt misschien simpel, maar dat is het zeker niet. Het is lastig, omdat de richtlijnen voor de medici vaak niet gebaseerd zijn op goede, internationaal erkende methodiek."
Naast gezondheidsrisico’s, zegt Dr. Reeve dat er nog een groot probleem is met polyfarmacie. Zo is het namelijk een enorme financiële last voor de zorgstelsels. In Australië alleen al worden per jaar vele miljoenen dollars verspild aan ongepaste medicijnen. Wereldwijd schat de WGO dat minstens 18 miljard dollar kan worden bespaard door beter beheer van medicatie bij ouderen.
De economische voordelen houden naast minder gezondheidsrisico’s bij ouderen ook in dat regeringen het bespaarde geld kunnen gebruiken voor betere kwaliteit van het gebruik van medicijnen, en betere behandelingen zonder medicatie, zegt Dr. Reeve.
"Medici zijn van mening dat het gebrek aan richtlijnen voor het stopzetten van medicatie ervoor zorgt dat het stopzetten als minder belangrijk wordt beschouwd dan het voorschrijven van medicijnen. Met betere richtlijnen zou hier verandering in kunnen komen." Dr. Reeve zal de komende jaren bezig zijn met het opstellen van betere richtlijnen, het toepassen van de richtlijnen in de praktijk, en natuurlijk het meten van de effectiviteit daarvan, om mee te helpen aan een betere toekomst van de ouderenzorg.