De verwachtingen over wat de wijkverpleging doet en kan doen moeten door de vergrijzing en de extreem krappe arbeidsmarkt echt bijgesteld worden

Cliënten geven de wijkverpleging gemiddeld een waarderingscijfer van 8,3. De uitkomsten van de cliëntervaringen in 2021 zijn voor ActiZ branchevereniging van zorgorganisaties reden tot voorzichtige blijdschap: op alle vlakken wordt beter gescoord dan het jaar ervoor. ‘Dit is ongekend’, stelt Wil van de Laar van de ActiZ kerngroep Zorg Thuis trots. ‘En het is de grote verdienste van alle medewerkers in de wijk die boven zichzelf uitgestegen zijn om goede zorg en ondersteuning te bieden aan cliënten, ondanks de moeilijkheden van weer een coronajaar. Maar die hoge waardering is niet vol te houden.’

Hoge cijfers
De waardering die mensen hebben voor de aandacht die ze krijgen van hun zorgverlener is een belangrijk cijfer is. Dit wordt in de meting beoordeeld met een 8,7, nog hoger dan de toch al hoge 8,6 in 2020. Ook het vertrouwen in de deskundigheid van zorgverleners is hoog: 8,6. Het merendeel van de deelnemers zou hun zorgaanbieder aanbevelen bij anderen. Van de Laar, ook bestuurder van zorgorganisatie de Zorgboog: ‘Cliënten zijn degene aan wie we uiteindelijk verantwoording afleggen. Als zij ons zo hoog waarderen, is dat ongekend mooi.’ Met bijna 50.000 respondenten vanuit bijna 470 zorgaanbieders is het onderzoek meer dan representatief.

Dat cliënten ons zo hoog waarderen, is ongekend mooi. Een dikke pluim voor de zorgverleners. Wil van de Laar \ ActiZ kerngroep Zorg Thuis

Het meten van cliëntervaringen
In de wijkverpleging wordt met de PREM cliëntervaringen gemeten. PREM staat voor Patient Reported Experience Measure en bestaat uit een vragenlijst die cliënten invullen waarin mensen aangeven hoe ze hun zorg ervaren of ervaren hebben. De PREM is een landelijk afgestemde meetmethode om cliëntervaringen te meten. De uitkomsten helpen onder andere zorgaanbieders om verbeterpunten in hun zorg- en dienstverlening te ontdekken. Met bijna 50.000 respondenten vanuit bijna 470 zorgaanbieders is het onderzoek meer dan representatief.

Hoge cijfers onhoudbaar
‘Toen tijdens het eerste jaar in de coronapandemie de waardering hoog bleef, dachten we dat de top bereikt was’, vertelt Van de Laar. ‘Dat de waardering een jaar later nog hoger ligt, is een dikke pluim voor de zorgverleners.’ Het is volgens ActiZ echter de vraag wanneer de hoge waarderingscijfers terug gaan lopen. Van de Laar: ‘Elke dag voeren zorgverleners in de wijk moeilijke gesprekken met cliënten en hun naasten omdat de zorg anders is dan verwacht of gehoopt. De verwachtingen over wat de wijkverpleging doet en kan doen moeten door de vergrijzing en de extreem krappe arbeidsmarkt echt bijgesteld worden.’

Verwachtingen over wat de wijkverpleging doet en kan, moeten wel bijgesteld worden. Wil van de Laar \ ActiZ kerngroep Zorg Thuis

Politieke keuzes zijn nodig
‘Met de menskracht die we in de wijkverpleging hebben, kunnen we eenvoudigweg niet iedereen op dezelfde manier blijven helpen’, vervolgt Van de Laar, ‘Er moet daarom geïnvesteerd worden in het voorkomen van zorg en in technologie om mensen langer zelfredzaam te houden en mantelzorgers en zorgmedewerkers bij hun werk te ondersteunen.’

ActiZ vindt dat mensen goed voorbereid moeten worden op wat ze zelf in samenwerking met naasten kunnen doen en wat ze wel en niet mogen verwachten van de zorg. Van de Laar: ‘Daar zijn duidelijke keuzes vanuit de politiek over aanspraak op zorg en kwaliteit van zorg voor nodig. Zorgorganisaties willen en kunnen mensen helpen om langer zelfredzaam te blijven en professionele zorg bieden, maar zij hebben duidelijke kaders nodig vanuit de politiek over wat mensen kunnen en mogen verwachten van de zorg. De financiering van de wijkverpleging moet daarop afgestemd zijn. Nog los van het hoge verzuim door COVID waardoor veel thuiszorgaanbieders nu forse verliezen maken.’

Kwaliteitskader wijkverpleging
ActiZ heeft in samenwerking met de landelijke partijen Zorgthuisnl, de Nederlandse Patiëntenfederatie, beroepsvereniging V&VN en Zorgverzekeraars Nederland het kwaliteitskader voor de wijkverpleging ontwikkeld. Sinds 2018 wordt gewerkt aan de hand van dit kwaliteitskader.

Inmiddels zijn de omstandigheden volgens ActiZ anders. Door de vergrijzing komen er steeds meer mensen die een beroep doen op de zorg en is het einde van de arbeidsmarkt in zicht. ActiZ streeft daarom naar een nieuw kwaliteitskader dat voor zowel de verpleeghuiszorg, de wijkverpleging als tussenvormen geldt. Een integraal kwaliteitskader maakt het werken eenduidiger, uitwisseling van kennis, kunde en medewerkers eenvoudiger en de kwaliteit voor cliënten beter vergelijkbaar.

Kijk op de site van ActiZ voor een infographic