De ziekenhuismedewerkers vragen met de staking om eerlijkere arbeidsvoorwaarden

Duizenden medewerkers werkzaam bij zeven universitair medisch centra (umc’s) in het hele land, leggen op dinsdag 28 september voor 24 uur het werk neer. Op veel afdelingen worden zogeheten zondagsdiensten gedraaid. Dat betekent dat alle planbare zorg vervalt en alleen spoedeisende hulp beschikbaar is.

De ziekenhuismedewerkers vragen met de staking om eerlijkere arbeidsvoorwaarden, zoals een fatsoenlijke loonsverhoging voor alle medewerkers en goede afspraken om de werkdruk te verlagen. Nooit eerder werd er in Nederland zo grootschalig gestaakt door medewerkers van de academische ziekenhuizen.

Grootste staking umc’s ooit
Medewerkers van de academische ziekenhuizen in Amsterdam (VU en AMC), Leiden, Utrecht, Groningen, Rotterdam en Maastricht bereidden de afgelopen weken een zondagsdienst voor op een doordeweekse dag. Dit is het ultieme stakingsmiddel in de zorg. Alle planbare zorg vervalt en alleen opnames op de spoedeisende hulp, intensive care, oncologie, hartbewaking en de kraam/couveuse-afdeling draait door. Verschillende afdelingen, zoals radiologie, de operatiekamers, laboratoria en verpleegafdelingen zijn dinsdag gesloten. Dit verschilt per ziekenhuis. Ook op afdelingen die niet volledig sluiten, is de kans groot dat afspraken niet door kunnen gaan, omdat zij afhankelijk zijn van afdelingen waar wel wordt gestaakt.  

Ongezonde werkdruk
Volgens bestuurder Elise Merlijn van FNV Zorg en Welzijn is er heel zorgvuldig gekeken naar de veiligheid van patiënten. ‘Spoedeisende werkzaamheden, waaronder ingrijpen omdat er anders gevaar op schade aan de gezondheid van patiënten ontstaat, zullen altijd worden uitgevoerd. We snappen dat dit een verregaande actie is, maar we vinden ook dat de werkdruk waaronder medewerkers op de umc’s moeten werken tot ongezonde situaties leidt voor medewerkers en patiënten. Zolang de werkgever niet van plan is om de tanende arbeidsomstandigheden structureel te verbeteren, blijven wij strijdbaar.’

Actie na teleurstellend eindbod
De actie vindt plaats nadat werkgeversorganisatie NFU eerder deze maand kort voor het aflopen van het ultimatum van de vakbonden een zeer teleurstellend eindbod presenteerde: alleen verpleegkundigen en doktersassistenten gaan er in salaris iets op vooruit. Voor het jaar 2021 heeft de NFU 0% loonsverhoging in gedachte en voor de meeste werknemers komt er 1% structurele loonsverhoging bij en een eenmalige uitkering van 750 euro bruto voor de hele periode van drie jaar. Alleen vakbond NU’91 ging akkoord met dit eindbod. FNV Zorg & Welzijn en CNV Zorg & Welzijn wezen het eindbod af. Van de vakbonden LAD en FBZ volgt nog de uitslag van hun ledenraadpleging. Daardoor ligt er nu een cao die getekend is door een bond die slecht een heel klein deel van de 80.000 medewerkers op de umc’s vertegenwoordigt.

Structurele salarisverhoging
Voor de FNV is het bod van NFU volstrekt onvoldoende. Heet hangijzer is de toenemende werkdruk. Er moeten concrete maatregelen komen om die te verminderen, zodat niet nog meer medewerkers uitvallen of de sector verlaten. Het ziekteverzuim was nog nooit zo hoog en daardoor vertrekken steeds meer zorgverleners. Met name jongeren die net starten in de zorg verlaten vaak al binnen twee jaar de sector vanwege de hoge werkdruk. Vanwege het slechte imago van de zorg is nieuwe aanwas schaars. Om de slechte arbeidsvoorwaarden iets rechter te trekken, willen de FNV-leden een structurele salarisverhoging van 3% per jaar, met een bodem van 75 euro per maand. Ook moeten medewerkers een extra toeslag op hun loon ontvangen wanneer kort van tevoren extra inspanningen van hen gevraagd worden.

De 675 miljoen euro die het kabinet vandaag extra beschikbaar heeft gesteld voor zorgsalarissen ziet de FNV als een eerste goede stap, maar is niet voldoende voor koopkrachtbehoud van álle zorgmedewerkers. Dit heeft dus geen effect op de stakingen van het umc-personeel.      

80.000 medewerkers
De afspraken die in de cao UMC worden vastgelegd, worden gemaakt voor de bijna 80.000 medewerkers die werken in het Amsterdam UMC, Erasmus MC, LUMC, Maastricht UMC+, Radboudumc, UMCG en UMC Utrecht. Alleen het Radboudumc doet niet mee aan de zondagsdiensten van 28 september. De verwachting is dat zij bij een eventuele volgende actie wel zullen aansluiten.