Het aantal bloedkweken op SEH kunnen worden teruggedrongen

Met de inzet van een algoritme wil het team het aantal bloedkweken op de SEH met 30% terugdringen

Zodra een patiënt binnenkomt op de spoedeisende hulp (SEH) wil je als zorgpersoneel weten: ‘wat is er aan de hand en hoe kunnen wij de patiënt zo snel mogelijk helpen?’ Om daarachter te komen worden sinds jaar en dag routinematig testen afgenomen, waaronder vaak een bloedkweek om te onderzoeken of er sprake is van een bloedvergiftiging. Maar is dat wel altijd nodig? Het ‘acute AI-team’ van Amsterdam UMC laat met onderzoek zien van niet. Met de inzet van een algoritme wil het team het aantal bloedkweken op de SEH met 30% terugdringen.

Internist Prabath Nanayakkara houdt zich al jaren bezig met doelmatigheid in de acute zorg. Zo kwam hij een aantal jaar geleden op het idee om te kijken of het noodzakelijk is om zo vaak een bloedkweek te doen op de spoedeisende hulp. Want geeft deze bloedkweek wel de gezochte informatie? Nanayakkara: “Vaak niet. We zijn gewend om het zo te doen, maar dat wil niet zeggen dat de kweek nodig is. Zeker niet als je de cijfers bekijkt. Van de bloedkweken die op de spoedeisende hulp gedaan worden, geeft slechts 15% aan dat er iets aan de hand is. Nog interessanter is het als je die positieve resultaten nader bestudeert. Dan blijkt ongeveer de helft van de positieve bloedkweken vals-positief.”

AI kan de zorg veranderen
Vanwege deze cijfers besloot Nanayakkara samen met zijn ‘acute AI-team’ te onderzoeken of het ook anders kan. Alleen al op Nederlandse SEH’s gaat het om honderden bloedkweken per dag. Nanayakkara: “We moeten in de zorg geen dingen doen die niet nodig zijn. Daarnaast is dit bij uitstek een vraagstuk waarbij AI kan worden ingezet. We laten daarmee zien dat AI de zorg echt kan veranderen.” Hij licht toe: “Als dit onderzoek slaagt, dringen we niet alleen het aantal bloedkweken – en daarmee de kosten – terug. We zorgen er dan ook voor dat het aantal vals-positieve bloedtesten daalt en daarmee overbehandeling van patiënten. Vals-positieve uitslagen leiden tot onzekerheid bij patiënten en artsen, extra procedures, overmatig behandelen met antibiotica en langere ziekhuisopnames.

Klinische trial
Het terugdringen van het aantal bloedkweken moet uiteraard wel veilig gebeuren, zodat ernstige infecties door bacteriën niet worden gemist. Daarom start Amsterdam UMC nu een klinische trial, de ABC-studie, om het eerder door het AI-team ontwikkelde algoritme in de praktijk te testen. Dit algoritme(wiskundige formule) is inmiddels uitgebreid nationaal en internationaal getest en gevalideerd. De trial is wereldwijd een van de eerste gerandomiseerde gecontroleerde studies (dat wil zeggen met willekeurig ingedeelde deelnemers) die een algoritme inzet in de acute zorg. Ook is het uniek dat de studie is opgenomen in het elektronisch patiëntendossier (EPD). Nanayakkara: “Op basis van gegevens uit het EPD, zoals lichaamstemperatuur, bloeddruk en standaard lab-uitslagen die informatie geven over mogelijke infecties kan het algoritme patiënten identificeren met een laag risico op een bacteriële infectie. Met deze voorspelling kunnen de artsen, samen met hun eigen waarneming, beter de afweging maken of een bloedkweek wel echt nodig is. Met een advies op maat voor elke patiënt verwachten we onnodige kweken drastisch te verminderen, volgens de berekeningen hopelijk tot wel 30%.”

Bron: Amsterdam UMC

Tags bij dit artikel:

• spoedeisende hulp
• SEH
• elektronisch patiëntendossier
• algoritme
• Amsterdam UMC
• bloedkweken