De zorg voor kwetsbare kinderen tot frustratie van veel hulpverleners in de jeugdzorg in veel gevallen nog steeds onder de maat
Stop de carrousel van de jeugdzorg, waarbij kwetsbare kinderen eindeloos veel hulpverleners zien, veel te vaak uit huis worden geplaatst en nog steeds worden opgesloten en afgezonderd in isoleercellen. Stichting Het Vergeten Kind wil dat er eindelijk een einde komt aan excessen in de jeugdzorg en heeft daarom vandaag een brandbrief gestuurd naar bijna 9.000 gemeenteraadsleden en 355 wethouders Jeugd van alle Nederlandse gemeenten.
In de brief wordt een dringend beroep op hen gedaan om alles te doen wat in hun mogelijkheden ligt om de zorg voor kwetsbare kinderen te verbeteren. Gemeenten zijn sinds 2015 verantwoordelijk voor de Jeugdzorg en hebben als opdrachtgever en financier een belangrijke sleutel in handen om de hulp aan deze kinderen en hun gezinnen te verbeteren. Vijf jaar na dato is daar volgens een recente evaluatie van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) weinig van terecht gekomen. Met een handreiking met 6 concrete aanbevelingen hoopt de stichting dat gemeenten hun verantwoordelijkheid nemen bij de inrichting van de jeugdzorg: “Wij rekenen erop dat gemeenten kwetsbare kinderen niet in de kou laten staan.”
“De zorg voor kwetsbare kinderen is ondanks alle goede bedoelingen en tot frustratie van veel hulpverleners in de jeugdzorg in veel gevallen nog steeds onder de maat”, stelt Margot Ende, directeur van Het Vergeten Kind. De stichting komt op voor kinderen die het moeilijk hebben, omdat er thuis veel problemen zijn en strijdt samen met haar jongerenraad ‘The Unforgettables’ voor duurzame, betere zorg voor kinderen in Nederland. Zo’n 100.000 kinderen in Nederland groeien op in gezinnen met meervoudige problematiek. Ruim 43.000 kinderen worden uit huis geplaatst.
Trauma’s en excessen
De trauma’s die dit oplevert, worden te vaak versterkt door de zorg die deze kinderen ontvangen. Ende: “De zorg voor kwetsbare kinderen moet en kán beter. Nederland is ‘Europees kampioen’ uithuisplaatsen. Deze uithuisgeplaatste kinderen komen vervolgens in de carrousel van de jeugdzorg terecht. Ze worden gemiddeld 6 keer doorgeplaatst, vaak ver weg van hun vertrouwde omgeving en netwerk. De kinderen zien daarnaast eindeloos veel hulpverleners, gemiddeld 65 met uitschieters tot meer dan 100.” Een ander issue waar Het Vergeten Kind zich grote zorgen om maakt, is het opsluiten van kinderen in gesloten jeugdzorg. “Nog steeds worden duizenden kinderen opgesloten, zonder dat ze iets misdaan hebben. Geen enkel kind zou in een gesloten instelling moeten zitten.”
In het recent verschenen boek Kinderen van de Staat, Jeugdzorg in ademnood legt journalist Hélène van Beek op pijnlijke wijze actuele excessen in de jeugdzorg bloot. Dit zorgt niet alleen voor veel persoonlijk leed en nog diepere trauma’s, maar ook voor veel maatschappelijke ellende. Ende “Om de ernst van de situatie te benadrukken hebben we raadsleden en wethouders daarom ook het boek gestuurd. We willen de verantwoordelijke wethouders en gemeenteraadsleden met de neus op de feiten drukken: kwetsbare kinderen verdienen beter. Niet morgen, maar nu!”
Perspectief
Ondanks de schrijnende situatie, waarin veel kinderen zitten, is er volgens Het Vergeten Kind wel degelijk perspectief. “Natuurlijk is het niet in elke gemeente kommer en kwel en zijn er kinderen die wel direct de juiste hulp krijgen. Er zijn ook inspirerende initiatieven, die veel meer gedeeld moeten worden.”, legt Ende uit. “We gaan graag in gesprek met gemeenten en jeugdzorgregio’s over hoe we een positieve verandering in gang kunnen zetten.”
Om gemeenten te helpen heeft de stichting een handreiking gemaakt met 6 concrete aanbevelingen om de zorg voor kwetsbare kinderen duurzaam te verbeteren. Zo is er veel winst te behalen als er meer aandacht wordt besteed aan preventie: voorkomen van jeugdzorg is beter dan genezen. Het is voor ouders en kinderen belangrijk dat zij een vangnet hebben en deel uitmaken van een inclusieve sociale omgeving (school, buurt, verenigingen). Ook moet bij de discussie over de kwaliteit van de jeugdzorg altijd de mening van de kinderen zelf leidend zijn. “Uiteindelijk is dat de belangrijkste graadmeter en niet financiën of concurrentie op basis van prijs. Alle kinderen in ons land verdienen het dat zij gehoord en gezien worden, op een veilige en stabiele plek kunnen opgroeien en zich positief kunnen ontwikkelen.”
Kijk hier voor de brief en de aanbevelingen