Bekwaam is bevoegd

In de krappe arbeidsmarkt en vergrijzende samenleving hebben we iedereen nodig om de stijgende zorgvraag op te kunnen vangen

De verpleging, verzorging en thuiszorg (VVT) staan voor grote uitdagingen. In de krappe arbeidsmarkt en vergrijzende samenleving hebben we iedereen nodig om de stijgende zorgvraag op te kunnen vangen. Zowel nieuwe medewerkers, als medewerkers die al in de sector werken. Voor iedereen die aan de slag wil in de ouderenzorg of zich verder wil ontwikkelen, moet dat mogelijk zijn. In de CAO-VVT ‘de medewerker op één’ wordt hier nadrukkelijk op ingezet door het denken in bekwaamheden als vertrekpunt te nemen. Met deze tien principes wil ActiZ haar leden inspireren en richting geven om met dit gedachtegoed aan de slag te gaan.

Context 
De afgelopen decennia is de sector gewend geraakt aan een directe koppeling van behaalde opleidingstitels aan functies binnen zorgorganisaties. Denk bijvoorbeeld aan een HBO-verpleegkundige met een HBO-V opleiding. Er is daardoor een deels gesloten arbeidsmarkt gecreëerd, waarbij het hebben van een zorgdiploma als voorwaarde wordt gezien om in de zorg te werken.

Met name voor zij-instromers merken we daar nu de keerzijde van. Als sector maken we nog te weinig gebruik van de kennis en ervaringen die zij al eerder hebben opgedaan. Zij-instromers  komen vaak in opleidingen terecht die primair ontwikkeld zijn voor jongeren. Ditzelfde geldt voor medewerkers die al in de sector werken en zich verder willen ontwikkelen. Ondanks de mogelijkheid van vrijstellingen, lopen ook zij nog te vaak tegen drempels aan. Om deze drempels weg te nemen is het denken in bekwaamheden een belangrijk uitgangspunt voor zorgorganisaties.

Bekwaam is bevoegd: de mogelijkheden
Er zijn heel veel mogelijkheden voor het opleiden en inzetten van bekwame medewerkers. Wetgeving zoals de Wet individuele beroepen (Wet BIG) en de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz), laat de toepassing van het principe ‘bekwaam is bevoegd’ ook toe. Waar voorheen theoretische kennis een schaars goed was, zijn de komende jaren vooral de ervaring, vakmanschap en praktische vaardigheden heel hard nodig. De combinatie van werken en leren in de praktijk, maakt instromen in de zorg laagdrempeliger en biedt de mogelijkheid om het vakmanschap van zorgprofessionals op peil te houden of door te ontwikkelen.

Op organisatieniveau biedt het denken in bekwaamheden veel mogelijkheden om de interne flexibiliteit van zorgorganisaties te versterken. Als ‘bekwaam is bevoegd’ het uitgangspunt is, kunnen er jaarlijks zo’n 15,4 miljoen uur zorg worden bespaard, blijkt uit onderzoek van SiRM. Dat is zo'n 7,2 procent van al het werk dat verricht wordt binnen de VVT. Deze omslag in het denken over inzetbaarheid vraagt van werkgevers echt om een verandering. Welke ontwikkeling moeten zij maken om ook in de toekomst te kunnen rekenen op voldoende personeel?

Kijk hier voor de 10 principes

Tags bij dit artikel:

• ActiZ
• laagdrempeliger
• zorgprofessionals
• vaardigheden
• instromen
• werkgevers
• bekwaamheid
• Wet BIG
• bevoegdheid