Het programma Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen van het Zorginstituut is met ingang van 1 april 2017 afgerond.
De adviescommissie van dit programma heeft in nauwe samenwerking met lokale en landelijke partijen in zorg, welzijn en onderwijs twee adviezen uitgebracht. Het eerste advies schetst de veranderende zorgvraag in 2030 en een nieuwe visie op gezondheid die is gericht op het functioneren, de veerkracht en eigen regie van burgers. Wat dat betekent voor de toerusting van professionals én van burgers, staat centraal in het tweede advies. Hierin benadrukt de commissie het belang van permanent leren en kennis delen in het digitale tijdperk. De commissie heeft het vervolg van de beide adviezen overgedragen aan kwartiermakers in het middelbaar en hoger beroepsonderwijs en wetenschappelijk onderwijs en aan het Zorgpact.
Om voor de toekomst een kwalitatief hoogwaardige, toegankelijke en betaalbare zorg te blijven garanderen, wordt er op regionaal en landelijk niveau al volop geëxperimenteerd met het vernieuwen van de beroepspraktijk en de opleidingen in zorg en welzijn. Met de twee adviezen geeft de commissie onderbouwing voor en richting aan deze ontwikkelingen.
Samen met de praktijk
Beide adviezen zijn tot stand gekomen in samenwerking met betrokkenen in zorg, welzijn en opleidingen: burgers (zorgvragers, mantelzorgers, vrijwilligers), professionals, bestuurders, beleidsmakers, onderzoekers en opleiders. Dat gebeurde in breed samengestelde consultatierondes en in vier broedplaatsen: Friesland, Amsterdam-Amstelveen, Rotterdam en Heerlen. In de broedplaatsen is met lokale partijen in bijeenkomsten nagedacht over de benodigde en gewenste vernieuwingen in zorg, welzijn en opleidingen op weg naar 2030.
In vervolgbijeenkomsten zijn vervolgens de uitgangspunten en hoofdlijnen van de adviezen uitgewerkt en getoetst. Ook zijn illustratieve praktijken geanalyseerd en ervaringen en geleerde lessen gerapporteerd. Informatie over de illustratieve praktijken is op de website zorgin2030.nl te vinden.
Anders kijken
In het eerste advies 'Naar nieuwe zorg en zorgberoepen: de contouren' staat het functioneren, de veerkracht en de eigen regie van burgers centraal. Dat vraagt om een andere toerusting van professionals én burgers. Het tweede advies 'Anders kijken, anders leren, anders doen: grensoverstijgend leren en opleiden in zorg en welzijn in het digitale tijdperk' geeft richting aan een integrale aanpak met innovatieve voorzieningen om gezondheidsproblemen te voorkomen of te verminderen en zo nodig te behandelen op basis van de behoeften van burgers. Samenhangende zorg en welzijn worden geleverd in 'arrangementen' die worden uitgevoerd door intersectorale en multidisciplinaire teams met een mix van bekwaamheden.
Anders leren
Wat anders kijken betekent voor het leren en opleiden van professionals staat centraal in het tweede advies. Nieuwe professionaliteit kenmerkt zich steeds meer door de samenhang tussen vakbekwaamheid, het vermogen om samen te werken en het vermogen om te leren. Dit is uitgewerkt in acht samenhangende hoofdlijnen. Deze hoofdlijnen en de betekenis hiervan voor de diverse partijen zijn op de website opleidenvoor 2030.nl te vinden.
Anders doen
Voor de landelijke agendering en de ontwikkeling van het vervolg van de twee adviezen zijn drie kwartiermakers vanuit respectievelijk het mbo, hbo en wo bereid gevonden om het werk van de commissie voort te zetten en de verbinding te maken met hun eigen sector en tussen de sectoren. Vanuit het mbo is dat Paul van Maanen (ROC Midden Nederland), vanuit het hbo Huib de Jong (Hogeschool van Amsterdam) en vanuit het wo Mirjam Oude Egbrink (Universiteit Maastricht). Pauline Meurs (voorzitter Raad voor de Volksgezondheid en Samenleving) en Mariëtte Hamer (voorzitter van de Sociaal Economische Raad) hebben hun betrokkenheid hierbij toegezegd. De adviescommissie heeft de broedplaatsen overgedragen aan het Zorgpact.
Met het uitbrengen van het tweede advies en de overdracht aan de kwartiermakers en het Zorgpact zijn de activiteiten van het programma Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen formeel afgerond.
Adviescommissie Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen
De Adviescommissie Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen is in april 2012 ingesteld door de minister van VWS. Tot 1 april 2017 heeft de commissie de minister van VWS en de minister van OCW geadviseerd over de gewenste ontwikkeling van beroepen en opleidingen in de gezondheidszorg. De reikwijdte van de adviezen betroffen het hele veld van de gezondheidszorg: de ziekenhuiszorg, geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptenzorg, publieke gezondheidszorg, eerstelijnszorg, ouderenzorg, maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en jeugdzorg. De commissie heeft haar adviezen gebaseerd op de toekomstige vraag naar zorg (met 2030 als richtpunt) en de maatschappelijke en technologische ontwikkelingen. In de werkwijze stond de interactie met veldpartijen centraal. De inzet hiervan was dat de adviezen breed gedragen zouden worden en aansluiten bij al ingezette innovaties in zorg, beroepen en opleidingen.