Over de 25.000 verpleeghuisplekken is nog steeds geen duidelijkheid

Wel is er de toezegging gedaan om hierover met ActiZ en Aedes in gesprek te gaan

Op 21 april debatteerde de Tweede Kamer met minister Helder over het gehandicaptenbeleid, de verpleeghuiszorg en de Wlz. Tijdens het debat gaf de minister niet meer duidelijkheid over de plannen voor het scheiden van wonen en zorg. Ze deed wel de toezegging om hierover met ActiZ en Aedes in gesprek te gaan.

Integrale visie
In aanloop naar het debat overhandigde ActiZ een petitie aan Kamerleden. Hierin roept ActiZ de Tweede Kamer op om de zorg voor ouderen integraal te benaderen. De aanwezige Kamerleden herkenden deze oproep. Ze gaven aan opnieuw over de ouderenzorg te gaan debatteren wanneer de Kamerbrief van minister Helder over het Wozo-programma (Wonen, ondersteuning, zorg voor ouderen) binnen is. De verwachting is dat de brief voor de zomer naar de Kamer gaat. Het debat op 21 april kende diverse invalshoeken, waarbij er vooral veel aandacht was voor de gehandicaptenzorg.

Voorzichtigheid geboden
Wanneer er tijdens het debat over de verpleeghuiszorg werd gesproken ging het voornamelijk op de uitspraken van de minister over het scheiden van wonen en zorg. Verschillende Kamerleden wilden van de minister weten hoe zij uitvoering gaat geven aan deze maatregel uit het regeerakkoord. Wat ActiZ betreft past het scheiden van wonen en zorg bij het toekomstbestendig maken van de ouderenzorg, mits er goed wordt omgezien naar de randvoorwaarden en de verbonden risico’s. Deze oproep tot zorgvuldigheid vond ook zijn weerklank in het debat: ‘Ik wacht met spanning op de plannen van de minister rond wonen en zorg, maar ik vraag haar om dat heel voorzichtig te doen. Zeker ook voor plannen op de langere termijn’ aldus ChristenUnie-kamerlid Bikker.

Ik wacht met spanning op de plannen van de minister rond wonen en zorg, maar ik vraag haar om dat heel voorzichtig te doen. Mirjam Bikker\Christenunie Kamerlid

Niet meer dan 130.00 verpleeghuisplaatsen
Het doel van het scheiden van wonen en zorg is dat ‘wonen’ niet langer onderdeel is van het zorgpakket dat iemand krijgt. Deze maatregel kan niet zomaar worden doorgevoerd, want het heeft grote consequenties voor cliënten en zorgorganisaties. De minister gaf aan dat het haar doel is om de huidige 130.000 verpleeghuisplekken te behouden. Er komen echter geen nieuwe verpleeghuisplekken bij, terwijl de verwachting is dat door de toenemende vergrijzing het aantal ouderen dat een verpleeghuisplek nodig heeft gaat verdubbelen. De minister gaf tijdens het debat opnieuw aan dat zij vindt dat het beter is om verpleegzorg thuis te organiseren. Dit omdat er sprake is van een groot personeelstekort in de sector. Het op een andere manier organiseren van de verpleegzorgplekken moet structureel gaan leiden tot 1.2 miljard minder uitgaven.

Passende randvoorwaarden noodzakelijk
De belangrijkste randvoorwaarde hiervoor is dat er voldoende passende woningen zijn voor ouderen met een intensieve zorgvraag. De realisatie daarvan gaat door allerlei factoren erg traag. Ook PVV-Kamerlid Agema sprak haar zorg uit tijdens het debat: ‘Voor mensen met een zware zorgvraag, die 24 uur zorg of zorg in de nabijheid nodig hebben, daar is dus gewoon geen plek meer voor.’ De verpleeghuisplekken zijn bovendien financieel aantrekkelijker voor ouderen met alleen een AOW of een klein pensioen. Momenteel zijn er onvoldoende alternatieve woonvormen voor ouderen die zelfstandig willen blijven wonen.

Voor mensen met een zware zorgvraag, die 24 uur zorg of zorg in de nabijheid nodig hebben, daar is gewoon geen plek meer voor.Fleur Agema\PVV Kamerlid

Wanneer meer ouderen met een intensieve zorgvraag thuis blijven wonen neemt de druk op de informele zorg, het sociaal domein en de zorg in de wijk sterk toe. Dit werd ook (h)erkend door SP-Kamerlid Hijink: ‘In eerdere uitspraken gaf de minister aan dat verdere uitbereiding van verpleeghuisplekken niet mogelijk is door arbeidstekorten. Maar als we nu niet genoeg personeel hebben om ouderen bij elkaar te verzorgen in een verpleeghuis, hoe heeft de minister dan straks wel genoeg personeel om diezelfde 25.000 ouderen thuis te verzorgen?’

Nog veel onduidelijk
In het debat werd ook duidelijk dat de impact van het scheiden van wonen en zorg nog niet geheel in beeld is. Op dit moment zijn er tal van nieuwbouwprojecten waarbij huidig vastgoed wordt vervangen en vernieuwd – mogen in dit soort vernieuwingsprojecten ook geen extra plaatsen gerealiseerd worden? Daarnaast, hoe kijkt de regering naar de bestuurlijke afspraken die gemaakt zijn tussen VWS, BZK Aedes, ActiZ, VNG en ZN over de uitbreiding van de capaciteit verpleegzorg met 50.000 verpleegzorgplekken in 2031, waarvan een deel ook intramurale capaciteit? De minister gaf hier tijdens het debat geen verdere duidelijkheid over maar deed, op aandringen van Kamerlid Den Haan, wel de toezegging om hierover met ActiZ en Aedes in gesprek te gaan. Eerder al heeft de minister de Tweede Kamer toegezegd om haar nader te informeren over de impact van de maatregel.

Tags bij dit artikel:

• verpleeghuiszorg
• regering
• Tweede Kamer
• ActiZ
• ouderen
• Alternatieve
• zorgvuldigheid
• woonvormen
• debat