In 2026 wordt een korting van 600 miljoen alsnog doorgevoerd

‘Niks doen is geen optie’, zo trapte GroenLinks-PvdA Kamerlid Slagt-Tichelman haar bijdrage af in het Commissiedebat ouderenzorg. De Tweede Kamercommissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport ging in debat met minister Fleur Agema (VWS) en staatssecretaris Vicky Maeijer (langdurige zorg). Er was brede erkenning voor de gevolgen van de vergrijzing op de zorgsector en samenleving. Maar Kamerleden waren kritisch over de nog vaag uitgewerkte plannen van het nieuwe kabinet.

In het debat werden veel vragen gesteld. Hoe staat het met de duizenden ouderenwoningen die nodig zijn? Wat wordt er precies verwacht van de inzet van AI? Wat doet het kabinet om mantelzorg meer mogelijk te maken en te ondersteunen? Wanneer worden er stappen gezet om de herindicatie voor de verpleeghuiszorg te schrappen? Op veel van deze vragen bleven de antwoorden nog onduidelijk. Er werd vaak verwezen naar de oproep van ActiZ voor duidelijke keuzes voor de toekomst van de zorg.

Toekomst ouderenzorg 
De toekomst van ouderenzorg is nog te onduidelijk voor de Kamer. "Hoe staat het met de ambitie om in 2030 290.000 extra ouderenwoningen te bouwen?", wilden zowel oppositie- als coalitiepartijen weten. “Waarom kan een zorgvorm als reablement niet goed gefinancierd worden, terwijl dit zorg bespaart?” wilde Bikker (CU) weten. En hoe staat het met onderzoek over terugkeer van verzorgingshuizen? " De VVD is niet optimistisch over dit onderzoek en staat kritisch tegenover de terugkeer van verzorgingshuizen. Ouderen willen dit gewoon niet." VVD-Kamerlid Bevers was duidelijk en vroeg minister Agema om ook de impact op de arbeidsmarkt en de vraag naar dit soort woonvoorzieningen onder 50- en 60-plussers, de toekomstige ouderen, mee te nemen. In de beantwoording bleven tijdlijnen voor de bouwplannen of afronding van het onderzoek naar verzorgingshuizen uit.

Waarom kan een zorgvorm als reablement niet goed gefinancierd worden, terwijl dit zorg bespaart? Mirjam Bikker \ Kamerlid ChristenUnie

Hoofdlijnenakkoord
Een tijdlijn kwam er wel voor het voornemen van een nieuw hoofdlijnenakkoord voor de ouderenzorg. Staatssecretaris Maeijer wil eind dit jaar een eerste schets af hebben. Zo’n akkoord moet wat haar betreft in ieder geval voortbouwen op het programma ‘Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen’ en afspraken bevatten over de schaarste aan zorgpersoneel. 

Aandacht voor de salariskloof zal geen onderwerp zijn, als het aan minister Agema ligt. Verschillende oppositiepartijen drongen aan op maatregelen om te zorgen voor een kleiner verschil in beloning tussen zorgmedewerkers en mensen in andere sectoren. Maar minister Agema gaf aan dat de salarissen de afgelopen jaren al aanzienlijk zijn verhoogd door inflatiecorrecties en dat het kabinet werknemers tegemoet komt door de laagste belastingschijf aan te passen. De oproep om verder te gaan met loonverbeteringen krijgt dus geen steun van het kabinet.

Bezuinigingen uitgesteld, niet van tafel
De investering van 600 miljoen euro, die het kabinet vanaf 2027 structureel in de ouderenzorg wil steken, moet wel deel uitmaken van een nieuw hoofdlijnenakkoord, stelde staatssecretaris Maeijer. Dit statement leidde echter tot kritiek vanuit de oppositie, omdat tijdens het debat bleek dat de bezuinigingen op de Wet langdurige zorg (Wlz) niet zijn geschrapt, maar slechts zijn uitgesteld. In 2026 wordt een korting van 600 miljoen alsnog doorgevoerd. D66-Kamerlid Paulusma noemde dit een kwestie van “gas geven en remmen tegelijk”, terwijl SP-Kamerlid Dobbe ervoor pleitte om de Wlz-bezuinigingen definitief te schrappen. "De bezuiniging zorgt voor veel onzekerheid in de sector. Haal die eraf voordat je begint met gesprekken over een hoofdlijnenakkoord." 

We weten dat we er niet meer mensen bij krijgen om in de zorg te werken. Minister Agema \ VWS

Administratieve lasten en kwaliteit
“Onder het Generiek Kompas – Samen werken aan kwaliteit van bestaan worden medicatiefouten nog steeds geregistreerd door zorgmedewerkers”, zo stelde staatssecretaris Maeijer (PVV) de Kamer gerust. Dit naar aanleiding van vragen over zorgen dat het nieuwe kwaliteitskompas onvoldoende concrete, objectieve en toetsbare normen zou bevatten waar zorgaanbieders aan moeten voldoen. 

De vragen over het Generiek Kompas, opgesteld door 17 landelijke vertegenwoordigers van onder meer cliënten, mantelzorgers, zorgprofessionals en zorgaanbieders, tekenden het dilemma in de Kamer rond het inperken van regeldruk in de zorg. Oplossing voor minder regeldruk moet volgens minister Agema in elk geval gevonden worden in de inzet van kunstmatige intelligentie (AI) en digitalisering. "We weten dat we er niet meer mensen bij krijgen om in de zorg te werken." Toch heerste er veel scepsis over deze plannen. DENK-Kamerlid Ismail el Abassi: "Het tekort aan handen los je niet op met AI en digitalisering." En CU-Kamerlid Mirjam Bikker vroeg: "Er wordt veel verwacht van AI, maar wat wordt er dan precies verwacht?" De minister kon naast enkele concrete voorbeelden geen bredere visie presenteren, maar beloofde de Kamer om in het eerste kwartaal van 2025 met meer duidelijkheid te komen. 

Bron: ActiZ